Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης τιμάται κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου με πρωτοβουλία της Διεθνούς Εταιρείας Εμμηνόπαυσης (IMS) για να προωθήσει τη γνώση σχετικά με την εμμηνόπαυση, τον αντίκτυπο από την απώλεια των οιστρογόνων στην υγεία της γυναίκας και τους τρόπους για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της. Η εμμηνόπαυση είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία η γυναίκα παύει να έχει περίοδο. Eμφανίζεται φυσιολογικά μεταξύ 48ου και 52 έτους της ηλικίας και είναι μια απολύτως φυσιολογική βιολογική διαδικασία, εκτός αν προκύψει ως αποτέλεσμα πρώιμης ανεπάρκειας των ωοθηκών, αφαίρεσης των ωοθηκών, ακτινοθεραπείας ή χημειοθεραπείας.
Το διάστημα της περιεμμηνόπαυσης
Τι γίνεται όμως με το διάστημα πριν από την εμμηνόπαυση και όταν μια γυναίκα αποφασίσει να μείνει έγκυος σε αυτή τη φάση; Τι πρέπει να γνωρίζει για τις πιθανότητες επίτευξης κύησης; Πώς θα μπορούσε να αυξήσει αυτές τις πιθανότητες και ποια η σωστή προετοιμασία; Τι γίνεται εφόσον μείνει έγκυος και έχει μια επιτυχήμενη κύηση με το κεφάλαιο του θηλασμού; Ας δούμε κάποια πράγματα.
Τι είναι η περιεμμηνόπαυση
Η περιεμμηνόπαυση είναι το στάδιο πριν ή γύρω από την εμμηνόπαυση που χαρακτηρίζεται ως μεταβατική φάση στον δρόμο προς την εμμηνόπαυση. Ενώ η εμμηνόπαυση ορίζεται ως η απουσία περιόδου για τουλάχιστον ένα έτος, η μεταβατική φάση που περνάει το σώμα πριν από αυτήν και ονομάζεται περιεμμηνόπαυση, μπορεί να διαρκέσει από λίγους μήνες ή και αρκετά χρόνια. Οι γυναίκες βιώνουν την περιεμμηνόπαυση σε διαφορετικές ηλικίες, αλλά οι αλλαγές στον κύκλο μπορεί να ξεκινήσουν ήδη από τα τέλη της δεκαετίας των 30 και συνήθως επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας των 40.
Δείτε ακόμα Οξειδωτικό στρες | Πώς συνδέεται με την υπογονιμότητα και τι πρέπει να γνωρίζετε
Μπορούν οι γυναίκες να μείνουν έγκυες κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης ή ακόμα και στην εμμηνόπαυση;
Παρά τη δραματική μείωση της γονιμότητας κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι γυναίκες μπορούν να μείνουν έγκυες κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης. Όσο δεν έχουν μπει οριστικά στην εμμηνόπαυση, εξακολουθούν να είναι ικανές να συλλάβουν. Παρόλο που οι διακυμάνσεις των ορμονών και της ομαλής λειτουργίας των ωοθηκών μπορεί να είναι σημαντικά χαρακτηριστικά της περιεμμηνόπαυσης, εφόσον δεν μιλάμε για εμμηνόπαυση δεν έχουμε τέλος της γονιμότητας. Αλλά ακόμα και αν μία γυναίκα έχει μπει στην εμμηνόπαυση πρόωρα, ή εξαιτίας της προχωρημένης αναπαραγωγικά ηλικίας της έχει κακή ποιότητα ωαρίων, τότε η εξωσωματική γονιμοποίηση με χρήση ωαρίων δότριας μπορεί να αποτελεί μία επιλογή.
Πιθανότητες φυσικής σύλληψης κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης
Υπό κανονικές συνθήκες, μια γυναίκα 40 ετών έχει περίπου 4-5% πιθανότητα να συλλάβει με φυσικό τρόπο κάθε μήνα. Δυστυχώς, αυτός ο αριθμός μειώνεται και άλλο όσο η γυναίκα μεγαλώνει. Συγκριτικά, μια γυναίκα 30 ετών έχει περίπου 20% πιθανότητες να μείνει έγκυος κάθε μήνα. Δείτε περισσότερες πληροφορίες στο παρακάτω γράφημα από την Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής.
Αν και μπορούν να μείνουν λοιπόν έγκυες οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν τις πιθανότητες επιτυχίας. Ακόμη και με την πτώση των οιστρογόνων, οι περισσότερες γυναίκες θα συνεχίσουν να έχουν ωορρηξία και έμμηνο ρύση κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, αλλά οι περίοδοι μπορεί να γίνουν ακανόνιστες ή λιγότερο συχνές. Είναι λοιπόν δυνατόν να μείνουν έγκυες όσο η ωορρηξία εξακολουθεί να συμβαίνει, αλλά ο αριθμός και η ποιότητα των ωαρίων θα συνεχίσουν να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου.
Ωορρηξία κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης
Ενώ το επίπεδο των οιστρογόνων στο σώμα μπορεί να αυξάνεται και να μειώνεται ανομοιόμορφα κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, τα οιστρογόνα σταδιακά μειώνονται, η θυλακιοτρόπος ορμόνη FSH αυξάνει και μαζί με αυτό έρχεται και η μείωση στην ομαλότητα της ωορρηξίας. Καθώς συμβαίνουν αλλαγές στον εμμηνορροϊκό κύκλο, μπορεί να υπάρχουν και κύκλοι όπου δεν απελευθερώνεται ωάριο με σκοπό τη γονιμοποίηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ωορρηξία έχει σταματήσει εντελώς. Οι ακανόνιστες περίοδοι μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της μη ωορρηξίας κάθε μήνα, αλλά το σώμα εξακολουθεί να είναι σε θέση να κάνει ωορρηξία, απλώς το πρόγραμμα μπορεί να είναι πιο ακανόνιστο.
Πώς μπορεί μια γυναίκα να καταλάβει αν είναι έγκυος κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης;
Η εγκυμοσύνη και η έναρξη της εμμηνόπαυσης μοιράζονται κάποια παρόμοια συμπτώματα, όπως την κλασική χαμένη περίοδο, μέχρι την κόπωση και την ευερεθιστότητα. Τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, αλλά υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που παρατηρούνται τόσο στην εγκυμοσύνη όσο και στην εμμηνόπαυση, ενώ άλλα είναι μοναδικά για την εγκυμοσύνη. Τα συμπτώματα εγκυμοσύνης όπως το ευαίσθητο ή πρησμένο στήθος, η ναυτία, η δυσκοιλιότητα και η ευαισθησία στις τροφές θα πρέπει να συνοδεύονται από ένα τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι, από μία εξέταση αίματος και φυσικά το ραντεβού με τον γιατρό.
Διαβάστε ακόμα 7 τρόποι για σύλληψη και εγκυμοσύνη μετά τα 35.
Σύλληψη με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Ολοένα και μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των γυναικών προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας που καταφεύγουν σε κάποια μέθοδο υποβοήθησης της αναπαραγωγής ή εξωσωματική γονιμοποίηση προκειμένου να αποκτήσουν ένα μωρό. Ο παράγοντας ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στις πιθανότητες επιτυχίας σε μία προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης ωστόσο τα ποσοστά είναι σημαντικά.. Δείτε αναλυτικά εδώ όσα πρέπει να ξέρετε.
Κίνδυνοι εγκυμοσύνης κατά την περιεμμηνόπαυση
Εφόσον τώρα επιθτευχθεί η κύηση, αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μπορεί να υπάρχουν αυξημένοι κίνδυνοι που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη μετά την ηλικία των 40 ετών, όπως:
- Αποβολή
- Πρόωρος τοκετός
- Επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Οι κίνδυνοι της εγκυμοσύνης κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης επηρεάζουν τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο. Οι γυναίκες άνω των 40 ετών που μένουν έγκυες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, όπως διαβήτη κύησης, υπέρταση κύησης, συγγενείς ανωμαλίες στο μωρό κά. Επιλέον, οι γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικά ηλικίας είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν προεκλαμψία, μια ξαφνική αύξηση της αρτηριακής πίεσης μετά τις 20 εβδομάδες της εγκυμοσύνης που μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα όργανα και να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο
Η σημασία της σωστής προετοιμασίας (αλλά και της διατήρησης του πλάνου) είναι το “κλειδί”
Η προετοιμασία μιας γυναίκας που θέλει να γίνει μαμά σε αυτή τη φάση είναι ζωτικής σημασίας και οι κανόνες του σχεδίου σύλληψης αλλά και ολοκλήρωσης μιας επιτυχημένης κύησης ισχύουν και εδώ και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- Την κατανάλωση καλών, καθαρών θρεπτικών και ιδανικά βιολογικών τροφίμων, που δεν έχουν επηρεαστεί από χημικά ή φυτοφάρμακα.
- Η άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της ροής του αίματος στα κύρια αναπαραγωγικά όργανα, καθώς και για τη διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα και τη μείωση της πιθανότητας αποβολής.
- Διακοπή καπνίσματος και αλκοόλ.
- Η ξεκούραση και ο ποιοτικός ύπνος.
- Το τακτικό σεξ καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου.
- Η διαχείριση του άγχους είναι πολύ σημαντική όταν πρόκειται για τη διατήρηση της ισορροπίας των ορμονών και της επιτυχούς έκβασης της κύησης.
- Η λήψη εξειδικευμένων συμπληρωμάτων που περιλαμβάνουν όλα τα απαραιτήτα θρεπτικά συστατικά που θα δώσουν αυτό το boost στον οργανισμό. Και πιο συγκεκριμένα:
- Το Fertilovit® F 35 PLUS περιέχει μεταξύ άλλων, Φυλλικό Οξύ, Συνένζυμο Q10, Βιταμίνη D, Βιταμίνη Ε, Σίδηρο, Β12, Μαγνήσιο καθώς και άλλες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.Επιστημονικά διαμορφωμένο μέσα από αυστηρές επιστημονικές μελέτες, τα μικροθρεπτικά συστατικά που περιέχει το Fertilovit® F 35 PLUS συμβάλλουν θετικά στην ορμονική ισορροπία και γονιμότητα, παρέχοντας επιπλέον αντιοξειδωτική προστασία για καλύτερη ποιότητα ωαρίων σε γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας που προσπαθούν να συλλάβουν φυσιολογικά (ΑΓΟΡΑ)
- Το Fertilovit® F ENDO, για καλύτερη ποιότητα ωαρίων και ενίσχυση της γονιμότητας σε μοριακό επίπεδο, στην περίπτωση διαταραχών της αναπαραγωγικής λειτουργίας (πχ χαμηλό απόθεμα ωοθηκών, δυσλειτουργία σαλπίγγων, συμφύσεις κά ) με ή χωρίς διατροφικές ανεπάρκειες, όπου απαιτείται επιπλέον αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδης προστασία σε μοριακό επίπεδο ή για τη διατροφική υποστήριξη ανοσολογικών παραγόντων.Πατενταρισμένη φόρμουλα διπλής δράσης, που περιέχει πιστοποιημένα, χαμηλής οσμής, υψηλής καθαρότητας και βιοδιαθεσιμότητας Ωμέγα 3 Λιπαρά Οξέα DHA & EPA, μαζί με Βιταμίνες του Συμπλέγματος Β, Βιταμίνη Ε, Ν-ακέτυλο-L-κυστεΐνη, Μαγνήσιο, Λυκοπένιο και άλλα πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία. (ΑΓΟΡΑ)
Διαβάστε ακόμα «Η ορμόνη του έρωτα» | 13 τρόποι για να ενισχυθεί η οξυτοκίνη με φυσικό τρόπο
Συμπερασματικά
Αρκετές γυναίκες στην περιεμμηνόπαυση ίσως νομίζουν ότι δεν είναι πλέον γόνιμες και άρα, δεν υπάρχει πιθανότητα εγκυμοσύνης. Επιπλέον, είναι αποδεδειγμένο ότι σποραδική ωορρηξία μπορεί να συμβεί ακόμη και σε γυναίκες χωρίς σταθερό κύκλο ή με αραιομηνόρροια. Άρα λοιπόν, από τα παραπάνω είναι ξεκάθαρο ότι στην περιεμμηνόπαυση η εγκυμοσύνη με φυσική σύλληψη είναι εφικτή ενώ και με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή έχει σημαντικά ποσοστά επιτυχίας.
Σε κάθε περίπτωση, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης και την πολυτιμότητα του χρόνου, θα πρέπει να τονιστεί (ξανά) ότι κάθε γυναίκα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα στην εγκυμοσύνη και νομοθετικά έως και την ηλικία των 52 ετών, με την βοήθεια των διαφόρων μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είτε με δικά της ωάρια είτε με βοήθεια δότριας και χρήση δανεικών ωαρίων πάντα υπό την επιτήρηση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Για μια πιο εμπεριστατωμένη και σαφή γνώμη επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.