Η κινητικότητα σπέρματος αποτελεί πολύ σημαντική παράμετρο για τη σύλληψη. Και παρότι μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς παράγοντες, υπάρχουν τρόποι που είναι ικανοί να βελτιώσουν σημαντικά την κατάσταση.
Για το χαρακτηρισμό του σπέρματος ως υγιές, η επιστημονική κοινότητα έχει θεσπίσει κάποια βασικά κριτήρια:
- Όγκος
- Συγκέντρωση
- Κινητικότητα
- Μορφολογία
- pH
- Ακροσωμική αντίδραση και ικανότητα να αλληλεπιδράσει με το εξωτερικό περίβλημα του ωαρίου (διαφανή ζώνη)
- Ακεραιότητα του DNA του
Για να επιτευχθεί μια υγιής εγκυμοσύνη, το σπέρμα θα πρέπει επίσης να διαθέτει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων. Εάν ένας ή περισσότεροι από τους παραπάνω παράγοντες έχει υποστεί κάποια διαταραχή, μπορεί το αποτέλεσμα, η υπογονιμότητα του ζευγαριού να οφείλεται (και) στον άντρα.
Η υπογονιμότητα δεν είναι, όπως φαίνεται, καθόλου σπάνια κατάσταση. Σύμφωνα με έρευνα στο Journal of Human Reproductive Science περίπου το 15-20% των ζευγαριών παγκοσμίως αντιμετωπίζει την υπογονιμότητα. Από αυτά, περίπου στο 30-40% η υπογονιμότητα οφείλεται σε παράγοντες εκ μέρους του άντρα, όπως η κινητικότητα σπέρματος. Ένα άλλο 20%, αντιμετωπίζει υπογονιμότητα εξαιτίας ενός συνδυασμού παραγόντων που οφείλονται και στα δύο μέλη του ζευγαριού.
Κινητικότητα σπέρματος και εγκυμοσύνη
Ένα “γρήγορο” σπέρμα μπορεί να φτάσει στο ωάριο μέσα σε μισή ώρα από την εκσπερμάτιση, ενώ σε άλλες περιπτώσεις αυτό μπορεί να διαρκέσει μέρες. Η μειωμένη κινητικότητα σπέρματος ονομάζεται ασθενοζωοσπερμία. Τα προβλήματα στη κινητικότητα σπέρματος μπορεί να οφείλονται σε διαφορετικά χαρακτηριστικά του που εντοπίζει η εξέταση σπέρματος. Για παράδειγμα μπορεί τα σπερματοζωάρια να έχουν γρήγορη πρόσθια (ευθύγραμμη) κινητικότητα (Α), αργή πρόσθια κινητικότητα (Β), επιτόπια (τρομώδης) κινητικότητα και απουσία κινητικότητας.
Προκειμένου να χαρακτηριστεί ένα σπέρμα φυσιολογικό σε σχέση με την κινητικότητα του πρέπει οι Α και Β βαθμίδες κινητικότητας να αποτελούν τουλάχιστον το 32% των σπερματοζωαρίων ανά εκσπερμάτιση.
Σε τι οφείλεται η μειωμένη κινητικότητα σπέρματος
Το αίτιο για την κατάσταση αυτή μπορεί να διαφέρει. Σε κάποιες περιπτώσεις το αίτιο μπορεί να είναι γενετικό ενώ σε άλλες να υπάρχει μια αδιάγνωστη ιατρική κατάσταση. Ο τρόπος ζωής και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην κινητικότητα του σπέρματος.
Το κάπνισμα, για παράδειγμα, έχει συνδεθεί με μειωμένη κινητικότητα σπέρματος, ειδικά εάν ο άντρας καπνίζει περισσότερα από 10 τσιγάρα την ημέρα. Οι άντρες που εργάζονται στο στρατό ή είναι οδηγοί ή η δουλειά τους μπορεί να ευθύνεται για επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς στην ουρογεννητική περιοχή μπορεί να κινδυνεύουν από υπογονιμότητα που σχετίζεται με εργασιακά αίτια. Όσο για τις πιθανές υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις που επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος, η κιρσοκήλη, για παράδειγμα, σχετίζεται με μειωμένη κινητικότητα σπέρματος. Ένας άλλος πιθανός παράγοντας είναι μια διαταραχή στους επικουρικούς ανδρικούς αδένες, που εκκρίνουν λιγότερα ένζυμα από το φυσιολογικό.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Είναι εξαιρετικά απλή διαδικασία και γίνεται με το σπερμοδιάγραμμα, μία εξέταση που γίνεται στο σπέρμα που συλλέγει ο άντρας μέσα στο ειδικό αποστειρωμένο δοχείο, μετά από 3 έως 5 ημέρες αποχής. Στο πλαίσιο της διερεύνησης της υπογονιμότητας, εκτός από την κινητικότητα σπέρματος θα διερευνηθούν κι άλλοι παράγοντες στο σπερμοδιάγραμμα όπως η συγκέντρωση και η μορφολογία του σπέρματος, ενώ μπορεί να πραγματοποιηθούν και επιπλέον εξετάσεις προκειμένου να διαπιστωθεί η καλή υγεία του αντρικού αναπαραγωγικού συστήματος, τα επικουρικά όργανα και η ίδια η διαδικασία της εκσπερμάτισης.
Θεραπεία για χαμηλή κινητικότητα σπέρματος
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία μπορεί να είναι πολύ απλή και να βασίζεται μόνο σε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, η τακτική φυσική δραστηριότητα, το υγιές βάρος, η μείωση της έκθεσης σε κινητό τηλέφωνο, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και η διακοπή του καπνίσματος μπορεί μέσα σε ένα μικρό σχετικά διάστημα να έχουν θετική επίδραση, ιδιαίτερα εάν δε συντρέχουν και παθολογικά αίτια.
Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής μπορεί επίσης να συμβάλουν σημαντικά στη βελτίωση τα κινητικότητας του σπέρματος. Για παράδειγμα, μελέτη στο International Journal of General Medicine διαπίστωσε βελτίωση κατά περίπου 52% στην κινητικότητα και μορφολογία του σπέρματος ανδρών που πήραν καθημερινά συμπλήρωμα διατροφής με συνδυασμό σεληνίου και βιταμίνης Ε για τουλάχιστον 100 ημέρες.
Τα συμπληρώματα διατροφής Fertilovit M Plus και Fertilovit MT είναι ειδικά σχεδιασμένα για άντρες υποστηρίζοντας τη φυσιολογική σπερματογένεση, παρέχοντας στον οργανισμό πολύτιμα μικροθρεπτικά συστατικά για την φυσιολογική λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος.
Οι επιστημονικές μελέτες άλλωστε το δείχνουν:
Λαμβάνοντας το προστατευμένο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας διατροφικό συμπλήρωμα Fertilovit® Mplus για 3 μήνες μπορείτε να βελτιώσετε τις πλέον σημαντικές παραμέτρους του σπέρματος. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για τις παραμέτρους που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει ως απαραίτητες για την ανάλυση του σπέρματος (συγκέντρωση, κινητικότητα, μορφολογία), αλλά και για τις περιπτώσεις σπερματοζωαρίων με κυτταροπλασματικά κενοτόπια (cytoplasmic vacuoles) όπως καθορίζονται από την προηγμένη ανάλυση μορφολογίας MSOME.
Ειδικότερα, οι άνδρες με ισχυρή διαταραχή της ποιότητας του σπέρματος, όπως η ιδιοπαθής ολιγοασθενοτερατοζωωοσπερμία (OAT) έχουν μέγιστο όφελος κυρίως γιατί οι μελέτες δείχνουν ότι η διαιτητική συμπλήρωση με Fertilovit® Mplus μπορεί να αυξήσει το ποσοστό των κατηγορίας Ι MSOME σπερματοζωαρίων και να οδηγήσει σε μια μεγάλη βελτίωση στην κινητικότητα του σπέρματος, καθώς και στο συνολικό αριθμό των σπερματοζωαρίων.
Ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού σας για περισσότερες πληροφορίες. Εάν η χαμηλή κινητικότητα σπέρματος οφείλεται σε ορμονικούς παράγοντες ή σε κήλη, ο γιατρός σας θα μπορέσει να σας συστήσει την ανάλογη θεραπεία που θα βοηθήσει. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση της κήλης.
Μια τελευταία σκέψη
Σε κάθε περίπτωση, σήμερα τα προβλήματα υπογονιμότητας, είτε οφείλονται στον άντρα είτε στη γυναίκα, αντιμετωπίζονται με επιτυχία σε μεγάλο ποσοστό. Η εξωσωματική γονιμοποίηση με μικρογονιμοποίηση (ICSI) αυξάνει τις πιθανότητες τεκνοποίησης στα υπογόνιμα ζευγάρια αφού «προσπερνά» το εμπόδιο της χαμηλής κινητικότητας σπέρματος. Εάν προσπαθείτε να συλλάβετε για πάνω από 12 μήνες (ή 6 εάν η γυναίκα είναι πάνω από 35 ετών) συζητήστε το με τον γιατρό σας, ο οποίος θα συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις και για τους δυο σας και θα συστήσει τα επόμενα βήματα.