Η απόφαση κάθε ζευγαριού σχετικά με το ποια θεραπεία γονιμότητας θα ακολουθήσει είναι περίπλοκη, προσωπική, ενώ ρόλο παίζουν και άλλοι παράγοντες όπως ο οικονομικός. Δεδομένης της προσοχής που δίνεται στις πιο φυσικές επιλογές πλέον, είναι εύκολο να αναρωτηθεί κανείς αν υπάρχει μια πιο φυσική προσέγγιση όσον αφορά και τη θεραπεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Έτσι, ο φυσικός κύκλος εξωσωματικής γονιμοποίησης (natural cycle IVF) είναι μια θεραπεία παρόμοια με την παραδοσιακή, αλλά χωρίς τη χρήση φαρμάκων για τη διέγερση των ωοθηκών και την παραγωγή πολλαπλών ωαρίων. Το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι «φυσικοί κύκλοι» εξακολουθούν να έχουν αρκετές από τις απαιτητικές προϋποθέσεις της παραδοσιακής εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα συχνά ραντεβού, οι ενέσεις πρόκλησης ωορρηξίας, οι χειρουργικές ανακτήσεις ωαρίων και η ανάπτυξη εμβρύων στο εργαστήριο είναι αναπόσπαστο μέρος και στον φυσικό κύκλο. Ωστόσο, η θεραπεία αυτή έχει συνήθως χαμηλότερο ποσοστό εγκυμοσύνης από την παραδοσιακή εξωσωματική γονιμοποίηση.
Υφιστάμενες διαφορές
Κατά τη διάρκεια ενός κανονικού μηνιαίου αναπαραγωγικού κύκλου, ένα μόνο ωάριο ωριμάζει στις ωοθήκες. Όταν οι ορμόνες μιας γυναίκας φθάνουν σε ένα ορισμένο επίπεδο, το ώριμο πλέον ωάριο απελευθερώνεται και είναι διαθέσιμο προς γονιμοποίηση. Σε έναν κλασικό κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης, μια γυναίκα παίρνει φάρμακα συνήθως για 9 έως 12 ημέρες που διεγείρουν και τις δύο ωοθήκες της ώστε να αναπτυχθούν και να ωριμάσουν πολλαπλά ωοθυλάκια. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης διέγερσης, ο γιατρός παρακολουθεί την ασθενή και την ανάπτυξη των ωοθυλακίων μέχρι να φτάσουν σε ένα ορισμένο μέγεθος και να οδηγηθούν τεχνητά σε ωοθυλακιορρηξία.
Στη συνέχεια πραγματοποιείται η γονιμοποίησή τους στο εργαστήριο, όπου αναπτύσσονται τα έμβρυα μέχρι ο εμβρυολόγος να είναι σε θέση να προσδιορίσει το καλύτερο για μεταφορά πίσω στη μήτρα της γυναίκας. Οποιαδήποτε υψηλής ποιότητας έμβρυα που δεν μεταφέρονται μπορούν να καταψυχθούν για μελλοντική χρήση.
Δεδομένου ότι στον φυσικό κύκλο δεν χρησιμοποιούνται φάρμακα για τη διέγεσρη των ωοθηκών, ο κύκλος μπορεί να παράγει ένα ώριμο ωάριο κάθε φορά. Η διαδικασία που πραγματοποιείται είναι ανάλογη με της άλλης περίπτωσης καθώς και στον φυσικό κύκλο και στον διεγερμένο ακολουθείται το ίδιο χρονοδιάγραμμα. Η διαφορά είναι ακριβώς ότι η ασθενής δεν χρησιμοποιεί φάρμακα για την τόνωση της ανάπτυξης πολλαπλών ωαρίων σε ένα φυσικό κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Το κομμάτι της προετοιμασίας
Επιλογή της καλύτερης θεραπείας
Προτού ένα ζευγάρι πάρει την απόφασή του, πρέπει να θέσει στον γιατρό του τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας ανά κύκλο;
- Πόσο μπορούν να διατηρηθούν τα έμβρυα για μελλοντική χρήση;
- Ποιο είναι το οικονομικό κόστος κάθε κύκλου;
- Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που ενέχονται;
- Ποιο είναι το συναισθηματικό κόστος κάθε κύκλου; Πχ είναι γνωστό πως σε ένα σημαντικό ποσοστό η γυναίκα μπορεί να χρειαστεί πολλούς φυσικούς κύκλου πριν ενδεχομένως τα καταφέρει, γεγονός που μπορεί ψυχολογικά να την εξαντλήσει.
Η αλήθεια είναι ότι τα ποσοστά εγκυμοσύνης και γεννήσεων για τους διεγερμένους κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι πολύ υψηλότερα από ό,τι στους φυσικούς. Μπορεί ένα ζευγάρι να χρειαστεί να υποβληθεί σε τρεις έως τέσσερις φυσικούς κύκλους, προκειμένου να επιτευχθεί μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη- σε σύγκριση με έναν διεγερμένο κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ένα σημαντικό στοιχείο που επηρεάζει αυτό το ποσοστό επιτυχίας είναι η ανάκτηση πολλαπλών ώριμων ωαρίων.
Ο κύριος λόγος που τα ποσοστά επιτυχίας για την εξωσωματική γονιμοποίηση φυσικού κύκλου είναι τόσο χαμηλά είναι ότι χωρίς τη χρήση φαρμάκων υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα ακύρωσης ενός κύκλου σε κάθε στάδιο. Πολλές ασθενείς έχουν πρόωρη ωορρηξία ή κύκλους που δεν οδηγούν σε γονιμοποίηση.
Επιπλέον, οι ασθενείς που κάνουν εξωσωματική γονιμοποίηση φυσικού κύκλου δεν έχουν τη δυνατότητα κατάψυξης εμβρύων. Τα κατεψυγμένα έμβρυα έχουν τα ίδια ποσοστά εγκυμοσύνης με τους κανονικούς κύκλους της παραδοσιακής εξωσωματικής γονιμοποίησης- χωρίς την διέγερση των ωοθηκών ή την ανάκτηση ωαρίων και στο ένα τρίτο του κόστους ενός νέου κύκλου. Αυτά τα έμβρυα παρέχουν ουσιαστικά μια δεύτερη ή ακόμα και τρίτη ευκαιρία στην εγκυμοσύνη, όλα από έναν ενιαίο διεγερμένο κύκλο της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Επιπλέον, μπορούν να γίνουν γενετικές εξετάσεις σε κατεψυγμένα έμβρυα.
Επίσης, τα κατεψυγμένα έμβρυα παρέχουν τη δυνατότητα για μερικά ακόμη παιδιά, ακόμη χρόνια αργότερα, από τον ίδιο κύκλο. Με απλά λόγια, είναι ένας τρόπος για να σταματήσει η διαδικασία γήρανσης που μπορεί να είναι τόσο επιζήμια για τη γονιμότητα. Ωστόσο, δεν αποτελούν επιλογή στον φυσικό κύκλο.
Σύγκριση κόστους
Αν και είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι ο φυσικός κύκλος κοστίζει λιγότερο από τον διεγερμένο είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτή η διαφορά του κόστους και σε επίπεδο αποτελεσματικότητας. Με τα χρήματα που ξοδεύει ένα ζευγάρι σε έναν διεγερμένο κύκλο, οι πιθανότητες επιτυχίας είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές του φυσικού. Αν σε αυτό προστεθεί και η δυνατότητα κατάψυξης εμβρύων στο τέλος ενός διεγερμένου κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης, η αξία του γίνεται ακόμα μεγαλύτερη.
Κίνδυνοι
Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα έχουν έναν κίνδυνο που δεν αντιμετωπίζουν όσες προτιμούν τον φυσικό κύκλο: Την υπερδιέγερση των ωοθηκών. Αυτή συμβαίνει όταν το σώμα μιας γυναίκας υπερ-ανταποκρίνεται στα φάρμακα και σε σπάνιες αλλά σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε πιο κρίσιμα ζητήματα όπως οι θρόμβοι αίματος. Οι ήπιες περιπτώσεις υπερδιέγερσης των ωοθηκών συνήθως περνούν μόνες τους, ενώ στις πιο σοβαρές απαιτείται ιατρική βοήθεια.
Συναισθηματικό κόστος
Όσοι επιλέγουν τον φυσικό κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης σίγουρα απαλλάσσονται από την στρεσογόνα διαδικασία που προκαλούν τα τόσα ενέσιμα φάρμακα. Ωστόσο εξακολουθούν να έχουν το άγχος των συχνών ραντεβού παρακολούθησης αλλά και της ανάκτησης των ωαρίων.
Επιλογή θεραπείας
Οι αποφάσεις θεραπείας μπορεί να είναι δύσκολες όταν υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες επιλογές. Οι ασθενείς πρέπει να σταθμίσουν τους παράγοντες που είναι πιο σημαντικοί για αυτούς και να συζητήσουν όλες τις ανησυχίες τους με την ομάδα ιατρικής περίθαλψής τους. Καλό θα ήταν να θέσουν τις ακόλουθες ερωτήσεις σχετικά με την επιλογή ενός είδους θεραπείας:
- Πόσοι κύκλοι θα πρέπει να γίνουν για να επιτευχθεί μια υγιής γέννα; Πόσο θα κοστίσουν;
- Υπάρχει επιλογή αποθήκευσης εμβρύων για μια άλλη εγκυμοσύνη όταν οι ίδιοι είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία;
Η προετοιμασία του σώματος
Κάτι πολύ σημαντικό που δεν πρέπει να ξεχνάμε, είναι η αυτο-φροντίδα. Εκτός από το ψυχολογικό κομμάτι και την αφαίρεση στρες και την όπλιση υπομονής, μια γυναίκα θα πρέπει να ακολουθεί πιστά μια ισορροπημένη διατροφή, να λαμβάνει τις βιταμίνες της ( το Fertilovit IVF Combo είναι ιδανικό στη φάση αυτή), να ασκείται με ήπια ένταση, να κοιμάται καλά, να ξεκουράζεται, να μένει μακριά από το αλκοόλ και το κάπνισμα τουλάχιστον τρεις μήνες από την έναρξη της διαδικασίας. Κάτι που φυσικά ισχύει και για τον άντρα.
Καταλήγοντας
Σε κάθε περίπτωση το ζευγάρι πρέπει να συζητήσει όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του φυσικού κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης έναντι του διεγερμένου με τον γιατρό του.