Η ενδομητρίωση είναι μια κοινή καλοήθης γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει το 6-10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, με επίπτωση 35-50% σε γυναίκες που βιώνουν πόνο ή πάσχουν από υπογονιμότητα.
Στην ενδομητρίωση, ενδομητρικοί αδένες και στρώμα αναπτύσσονται σε εκτοπικά σημεία εκτός της μήτρας, όπως οι σάλπιγγες, οι ωοθήκες, η περιτοναϊκή κοιλότητα, τα έντερα κά. Τα αίτια της ενδομητρίωσης σε πολλές περιπτώσεις παραμένουν ασαφή ενώ η παθογένεια της νόσου φαίνεται να είναι πολυπαραγοντική.
Η ενδομητρίωση μπορεί να προχωρήσει, να παραμείνει στατική ή ακόμα και να υποχωρήσει χωρίς θεραπεία, γι᾽ αυτό και η θεραπευτική αντιμετώπιση της προσεγγίζεται διαφορετικά από τους ιατρούς. Το μόνο σίγουρο είναι πως η ασθενής μπορεί να επωφεληθεί σημαντικά από την εξατομίκευση της θεραπείας της.
Έχουν περιγραφεί επιστημονικά τρεις καλά αναγνωρισμένες μορφές ενδομητρίωσης:
Α) Περιτοναϊκή ενδομητρίωση:
Συνήθως αφορά ελάχιστη ή ήπια συμπτωματολογία χωρίς ιδιαίτερη εξέλιξη.
Β) Ωοθηκική Ενδομητρίωση:
Στην πολύ συχνή αυτή μορφή ενδομητρίωσης ενδομητριωσικός ιστός αναπτύσσεται στις ωοθήκες, όπου συνήθως δημιουργούνται κύστεις με χαρακτηριστική μορφολογία (σοκολατοειδείς κύστεις).
Γ) Εν τω βάθει Ενδομητρίωση:
Περιλαμβάνει κυρίως το έντερο και την ουροδόχο κύστη και συνδέεται συχνά με πυελικές συμφύσεις.
Τα συμπτώματα που τυπικά σχετίζονται με ενδομητρίωση περιλαμβάνουν:
- Σοβαρή δυσμηνόρροια
- Εν τω βάθει δυσπαρευνία
- Χρόνιο πυελικό άλγος
- Πόνος στην ωοθυλακιορρηξία
- Κυκλικά ή περιεμμηνορυσιακά συμπτώματα, που αφορούν όργανα όπως το έντερο ή η ουροδόχος κύστη
- Χρόνιο αίσθημα κόπωσης
- Επώδυνη αφόδευση
- Υπογονιμότητα
Η ενδομητρίωση αποτελεί μία κύρια αιτία υπογονιμότητας, επειδή προκαλεί δυσλειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, κυρίως λόγω της δημιουργίας φλεγμονής, συμφύσεων -που συχνά εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία των σαλπίγγων – και της παραγωγής ωαρίων κακής ποιότητας.
Αυτό όμως που κάθε γυναίκα πρέπει να γνωρίζει είναι πως η ύπαρξη ενδομητρίωσης δεν σημαίνει αυτόματα αδυναμία τεκνοποίησης. Σημαίνει πως η γυναίκα που πάσχει μπορεί να αντιμετωπίσει περισσότερες δυσκολίες στο να συλλάβει, φυσιολογικά ή με εξωσωματική γονιμοποίηση, χωρίς ή με ιατροφαρμακευτκή περίθαλψη.
Παρά τη μεγάλη προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη συμπτωματολογία της ενδομητρίωσης, υπάρχουν συχνά σημαντικές καθυστερήσεις μεταξύ της εμφάνισης των συμπτωμάτων και της οριστικής διάγνωσης της νόσου, με μέση λανθάνουσα κατάσταση 6 έως και 12 έτη σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ και των ΗΠΑ. Ένας λόγος για την καθυστέρηση αυτή είναι η σημαντική αλληλεπικάλυψη των συμπτωμάτων με άλλες παθήσεις όπως η πυελική φλεγμονώδης νόσος, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η διάμεση κυστίτιδα και η κατάθλιψη.
Η αιτία του πόνου που σχετίζεται με την ενδομητρίωση είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, αλλά θεωρείται πως σχετίζεται με την ανάπτυξη περιτοναϊκής φλεγμονής που περιλαμβάνει αυξητικούς παράγοντες και παραγωγή κυτοκίνης από ενεργοποιημένα μακροφάγα κύτταρα, δημιουργία συμφήσεων και διήθηση των νεύρων του πυελικού εδάφους με ενδομητριωσικά εμφυτεύματα.
Διαιτητική διαχείριση της Ενδομητρίωσης
Σύμφωνα με την πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας όπως ακριβώς δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό TOG (The Obstetrician and Gynecologist) του Βασιλικού Κολεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων της Μεγάλης Βρετανίας:
Management of endometriosis –related pelvic pain
η διαιτητική θεραπευτική προσέγγιση της ενδομητρίωσης και η τροποποίηση και προσαρμογή της τροφής, έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων της νόσου. Συχνά, οι ασθενείς υιοθετούν μια στρατηγική αποκλεισμού κάποιων τροφών από τη διατροφή, αλλά δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία οποιουδήποτε οφέλους από αυτή τη μέθοδο. Αντίθετα, πιο στοχευμένες προσεγγίσεις φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη αξία.
Ειδικά για τη δυσμηνόρροια, χαρακτηριστικό σύμπτωμα των γυναικών με ενδομητρίωση, φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευεργετική η πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, μαζί με τη συμπλήρωση βιταμίνης Β12 σε συνδυασμό με μία δίαιτα υψηλή σε λαχανικά και χαμηλή σε ζωικά λίπη.
Σε σχετικές μελέτες έχει διαπιστωθεί εδώ και καιρό ότι η πρόσληψη φρούτων και πράσινων λαχανικών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ενδομητρίωσης, ενώ η πρόσληψη κόκκινου κρέατος να τον αυξήσει. Επίσης, η πρόσληψη φυτικών ινών που συμμετέχουν στην αυξημένη απέκκριση των οιστρογόνων, φαίνεται επίσης να έχει μία θετική επίδραση.
Επιπρόσθετα, μία μελέτη που διερεύνησε τη χρήση συμπληρωμάτων θρεπτικών ουσιών στην ενδομητρίωση έδειξε ότι η δίμηνη θεραπεία με υψηλή δόση βιταμίνης Ε και C συσχετίστηκε με σημαντική βελτίωση στον πόνο. Για τη βιταμίνη Ε μάλιστα, υπάρχουν και άλλες μελέτες που έχουν καταδείξει το σημαντικό ρόλο που παίζει για τη διαχείριση του διάμεσου πόνου στην πρωτογενή δυσμηνόρροια από ενδομητρίωση.
Τέλος, είναι σημαντικό να μη ξεχνάμε και τη σχέση Δείκτη Μάζας Σώματος και ενδομητρίωσης, όπως επιβεβαιώθηκε από μια 20ετή επιστημονική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2013 και αφορούσε περισσότερες από 100.000 γυναίκες, με το αυξανόμενο βάρος να έχει αρνητική επίδραση στην ενδομητρίωση, λόγω των διαταραχών στην ομοιόσταση των οιστρογόνων που επιφέρει.
Συμπερασματικά, ο ρόλος της διατροφής και του εμπλουτισμού της με συγκεκριμένα διατροφικά στοιχεία, φαίνεται να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης θεραπευτικής προσέγγισης της ενδομητρίωσης, ανεξάρτητα ή παράλληλα με όποια άλλη θεραπεία ο ιατρός κρίνει χρήσιμη για την ασθενή του (χειρουργική, ορμονική κα).
Είτε πρόκειται για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της ενδομητρίωσης με κυρίαρχο τον πόνο, είτε για την υποστήριξη της αναπαραγωγικής λειτουργίας με σκοπό την τεκνοποίηση, η διαιτητική υποστήριξη και συμπλήρωση της διατροφής με Ω3 λιπαρά οξέα, Β12, Βιταμίνη Ε και Βιταμίνη C καθώς και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά, με ταυτόχρονη διαχείριση του βάρους, φαίνεται πως είναι ιδιαίτερα σημαντικές στη διαχείριση της νόσου.
Ακολουθώντας όλα τα παραπάνω επιστημονικά δεδομένα, το Fertilovit F Endo αναπτύχθηκε για να προσφέρει μία πολυπαραγοντική διατροφική υποστήριξη στις γυναίκες που πάσχουν από Ενδομητρίωση και προσπαθούν να συλλάβουν ή βιώνουν τα αρνητικά συμπτώματα της νόσου, καθώς περιέχει ένα ολοκληρωμένο σύμπλεγμα βιταμινών, όπως η Β12 η Ε και η C, σε συνδυασμό με πολύτιμα μέταλλα, Ω-3 λιπαρά οξέα και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά με αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.